HAI VỊ PHỤ HUYNH

Khi cô Honey rời khỏi phòng Hiệu trưởng, hầu như tất cả lũ trẻ đều đang nô đùa trên sân trường. Hành động đầu tiên của cô là đi một vòng nói chuyện với tất cả các giáo viên dạy khối Sáu, và mượn họ một số sách giáo khoa vẫn dùng để giảng dạy – sách về đại số, địa lý, tiếng Pháp, văn học Anh và những quyển khác tương tự như thế. Sau đó cô đi tìm Matilda và gọi cô bé vào lớp học. 

“Sẽ chẳng có ích gì cho em,” cô nói: “khi phải ngồi không trong lớp khi cô giảng cho các bạn về những thứ như bảng cửu chương hay cách đánh vần chữ “mèo”. Vậy nên kể từ giờ, cứ mỗi tiết học cô sẽ đưa em một cuốn sách giáo khoa giống thế này để học. Đến cuối tiết đó, nếu có thắc mắc gì thì em có thể lên gặp và hỏi cô, cô hứa sẽ giúp em hết sức có thể. Em thấy sao, Matilda?” 

“Vâng, được ạ.” Matilda nói. “Em cám ơn cô.” 

“Cô chắc chắn,” cô Honey nói tiếp: “là nhà trường sẽ sắp xếp cho em được chuyển lên học cùng các anh chị khối trên sớm thôi, nhưng tạm thời ngay lúc này, cô Hiệu trưởng mong em hãy cứ ở nguyên tại khối Một đã, được chứ?” 

“Dạ vâng, không sao đâu ạ.” Matilda nói. “Cám ơn cô rất nhiều vì đã cho em mượn số sách này ạ.” 

Thật đúng là một đứa bé ngoan ngoãn, cô Honey thầm nghĩ. Mình không quan tâm ba mẹ cô bé nói gì về nó, mình thấy cô bé rất kín đáo và trầm tính đấy chứ! Và nhất là cô bé không có một chút gì gọi là kiêu ngạo cả, mặc cho trí thông minh thiên tài của mình. Thậm chí có vẻ như nó còn chưa nhận ra được mình thông minh đến thế nào nữa ấy. 

Vậy nên khi cả lớp tập trung trở lại, Matilda tới bên chiếc bàn của mình và ngồi đọc một cuốn sách giáo khoa về địa lý mà cô Honey vừa đưa cho bé. Cô Honey cứ vừa giảng vừa dành nửa tâm trí theo dõi Matilda trong suốt cả tiết học, và nhanh chóng nhận ra cô bé chẳng mấy chốc đã hoàn toàn bị cuốn hút vào cuốn sách. Cô bé không hề ngẩng mặt lên khỏi cuốn sách dù chỉ một lần trong suốt cả tiết học. 

Cùng lúc đó, cô Honey đang đưa ra một quyết định. Cô quyết định sẽ tự mình đến thăm và có một cuộc nói chuyện riêng với ba mẹ Matilda càng sớm càng tốt. Cô chỉ đơn giản không thể để mọi chuyện kết thúc như vậy. Cứ để thế thì thật không thể chấp nhận được. Cô không tin hai vị phụ huynh của cô bé lại hoàn toàn không hề biết gì về những tài năng nổi trội và phi thường của con gái mình. Dẫu sao thì ông Wormwood cũng là một người buôn xe rất phát đạt, nên cô nghĩ chắc bản thân ổng cũng phải là một người khá là thông minh. Trong mọi trường hợp, đã làm ba làm mẹ thì ai lại đi đánh giá thấp khả năng của con cái mình bao giờ. Toàn ngược lại thì đúng hơn. Nhiều khi các giáo viên còn gần như chẳng thể thuyết phục nổi một ông bố hay một bà mẹ tin rằng đứa nhóc nhà họ là một đứa ngốc đến hết thuốc chữa. Cô Honey rất tự tin là mình sẽ thuyết phục được ông bà Wormwood rằng Matilda là một cô bé thực sự rất đặc biệt. Rắc rối là ở chỗ làm sao ngăn không cho họ vui mừng quá mức lên mà thôi! 

Và giờ thì hy vọng của cô Honey còn bắt đầu tiến xa hơn nữa. Cô bắt đầu tự hỏi không biết ba mẹ của cô bé có cho phép cô được dạy kèm riêng cho Matilda sau mỗi giờ học ở trên trường hay không? Cái viễn cảnh được kèm cặp một học trò sáng dạ như Matilda làm thôi thúc mãnh liệt bản năng nghề nghiệp của người giáo viên trong cô Honey. Và rồi bất ngờ, cô quyết định sẽ đến nhà ông bà Wormwood ngay tối hôm đó. Cô sẽ căn giờ để đến vào lúc khá muộn, khoảng chín đến mười giờ tối, khi mà bé Matilda chắc chắn đã lên giường đi ngủ. 

Và đó chính xác là những gì mà cô giáo đã làm. Có được địa chỉ từ trong hồ sơ nhập học của Matilda, cô Honey rời nhà để đến thăm gia đình Wormwood vào lúc chín giờ hơn một chút. Cô tìm ra ngay được ngôi nhà, nằm trên một con phố nhỏ ấm cúng, nơi mỗi căn nhà được ngăn cách với những nhà bên bằng một khoảnh vườn nho nhỏ xinh xinh. Ngôi nhà của gia đình bé Matilda được xây bằng gạch theo lối hiện đại, nhìn qua đã biết chắc chắn giá mua không rẻ một chút nào. Ở ngoài cổng có một bảng tên, ghi: “COSY NOOK”[1]. “ ‘Nosey Cook’ [2] nghe có vẻ hợp hơn,” cô Honey thầm nghĩ. Cô có thói quen thích chơi đùa với ngôn từ kiểu như vậy. Cô bước dọc theo vệ cỏ và rồi ấn chuông. Trong lúc chờ đợi, cô có thể nghe thấy rõ ràng tiếng tivi đang kêu oang oang phía bên trong. 

Một người đàn ông nhỏ thó, loắt choắt, có khuôn mặt như một con chuột cùng một hàng ria cũng hệt như râu chuột, mặc một chiếc áo vét màu cam sọc đỏ ra mở cửa cho cô Honey. “Gì vậy?” ổng hỏi, mắt liếc nhìn cô giáo. “Nếu là tiếp thị thì tôi không mua gì đâu.” 

“Không ạ,” cô Honey nói. “Xin lỗi vì đã làm phiền gia đình vào giờ này. Tôi là giáo viên chủ nhiệm của bé Matilda ở trên trường, và tôi có mấy chuyện rất quan trọng cần nói với ông bà về cô bé.” 

“Ha, vừa đi học mà nó đã dính ngay vào rắc rối rồi hả?” ông Worm'wood nói, vẫn đứng chắn lối cửa. “Từ bây giờ nó thuộc trách nhiệm của cô rồi. Cô phải tự xử lý với nó thôi.” 

“Không, không có rắc rối gì cả đâu, thưa ông.” cô Honey nói. “Tôi thậm chí còn có tin rất tốt về cô bé nữa. Vô cùng bất ngờ đấy. Liệu tôi có thể vào nhà và nói chuyện với ông bà vài phút về cô bé được không?” 

“Hiện giờ chúng tôi đang xem dở một chương trình tivi mà tôi rất yêu thích.” ông Wormwood nói. “Bây giờ là lúc bất tiện nhất. Sao cô không quay trở lại đây vào lúc khác nhỉ?” 

Cô Honey bắt đầu mất bình tĩnh. “Ông Wormwood ,” cô nói: “nếu ông nghĩ một chương trình tivi vớ vẩn quan trọng hơn tương lai của con gái mình, thì ông thật không xứng đáng làm một người bố! Sao ông không tắt cái thứ chết tiệt đó đi và nghe thử xem tôi định nói gì?” 

Câu trả lời đó làm ông Wormwood như bị sốc. Ổng không quen bị người ta nói lại với mình bằng một thái độ gay gắt như vậy. Ổng nhìn kỹ lại một lần nữa người phụ nữ dáng mảnh khảnh yếu ớt nhưng kiên quyết đang đứng trước mặt mình. “Thôi cũng được,” sau cùng ổng càu nhàu: “vậy thì vào rồi nói nhanh cho xong đi.” Không cần đợi mời đến câu thứ hai, cô Honey lập tức bước vào trong. 

“Vợ tôi chắc chắn sẽ không cám ơn gì cô về chuyến viếng thăm này đâu,” ông Wormwood làu bàu trong lúc dẫn cô giáo vào trong phòng khách, nơi một người phụ nữ đồ sộ với mái tóc nhuộm bạch kim đang chăm chú dán mắt vào màn hình tivi. 

“Ai đấy?” bả hỏi mà mặt vẫn không hề ngoảnh lại. 

“Cô giáo của con Matilda,” ông Wormwood đáp. “Cô ta nói có mấy chuyện cần bàn với chúng ta về con bé.”. Nói rồi ổng nhoài người tới chỗ cái tivi, tuy nhiên chỉ tắt tiếng đi chứ vẫn để nguyên phần hình ảnh đang chiếu. 

“Đừng làm thế, Harry!” bà vợ kêu lên. “Sắp sửa đến đoạn Willard cầu hôn Angelica rồi!” 

“Thì bà vừa xem vừa nói cũng được,” ông Wormwood nói. “Đây là cô giáo chủ nhiệm của con Matilda. Cô ấy nói có vài chuyện về con bé cần phải thông báo với chúng ta.” 

“Tên tôi là Jenifer Honey,” cô Honey nói. “Bà khỏe chứ, bà Wormwood?” 

Bà Wormwood liếc nhìn cô giáo rồi hỏi: “Thế có chuyện gì vậy?” 

Chẳng có ai thèm mời cô giáo ngồi, vì vậy cô Honey tự chọn lấy một cái ghế và ngồi xuống. “Hôm nay,” cô nói: “là ngày đầu tiên đi học của con gái ông bà.” 

“Chúng tôi biết,” Bà Wormwood đáp, cáu kỉnh vì phải lỡ mất chương trình tivi ưa thích. “Bộ cô đến đây chỉ để nói thế thôi thôi hả?” 

Cô Honey im lặng một lúc để nhìn xoáy sâu vào đôi mắt xám ướt át của bả, và cố ý để khoảng lặng kéo dài ra một lúc đến mức khiến bà ta phải cảm thấy hơi có chút khó xử. “Ông bà có muốn biết lý do tại sao tôi tới đây hôm nay không?” 

“Có, nói đi.” bà Wormwood đáp. 

“Tôi dám chắc là ông bà cũng biết,” cô Honey nói: “những học sinh khối lớp Một không được kỳ vọng là có thể đọc, có thể đánh vần hay biết làm toán trong ngày đầu tiên chúng đến trường. Trẻ con mới có năm tuổi thì không đứa nào làm thế được. Nhưng Matilda lại có thể làm được tất cả những điều đó, một cách xuất sắc nữa là đằng khác. Và tôi tin là…” 

“Còn tôi thì không.” bà Wormwood nói, vẫn còn nhấm nhẳng vì chương trình tivi yêu thích bị gián đoạn. 

“Vậy hẳn là cô bé đã nói dối,” cô giáo nói: “khi trả lời tôi là chưa từng có một ai dạy bé biết đọc hay biết làm toán trước đây. Có ai trong hai vị đã từng dạy đọc cho em ấy trước đây không?” 

“Dạy cái gì cơ?” ông Wormwood nói. 

“Dạy đọc. Đọc sách ấy.” cô Honey nói. “Có thể cô bé đã nói dối. Có thể hai vị đã dạy cho nó từ trước rồi. Có khi ông bà có những giá sách chất kín khắp cả nhà. Có khi ông bà lại là những người cực kỳ đam mê đọc sách ấy chứ.” 

“Tất nhiên là chúng tôi có đọc,” ông Wormwood nói. “đừng có nói ngớ ngẩn thế. Nói cho cô biết, tuần nào tôi cũng đọc cho bằng hết một cuốn tạp chí ‘Ôtô và Xe máy’ đấy!” 

“Cô bé này đã đọc được một lượng sách rất ấn tượng,” cô giáo nói. “tôi chỉ đơn giản băn khoăn không biết có phải liệu cô bé đến từ một gia đình yêu đọc sách hay không?” 

“Chúng tôi không có ưa chuyện đọc sách.” ông Wormwood nói. “Cứ ngồi ị một chỗ mà đọc sách thì liệu có cái mà đút vào mồm không? Trong nhà chúng tôi chẳng chứa cuốn sách nào hết!” 

“Tôi hiểu rồi,” cô Honey nói. “Ưm, tôi đến đây hôm nay chỉ để muốn nói với ông bà là Matilda có một trí thông minh rất tuyệt diệu. Nhưng tôi chắc là ông bà hẳn đã biết điều đó rồi.” 

“Tất nhiên tôi biết là con bé có thể đọc,” bà mẹ nói. “suốt từ hồi nào đến giờ nó chỉ biết có ngồi lỳ trên phòng, cắm mặt vào cái đám sách ngu ngốc ấy.” 

“Nhưng bà không thấy kỳ lạ chút nào sao,” cô Honey nói: “khi một đứa bé mới có năm tuổi có thể đọc được những cuốn tiểu thuyết dài dành cho người lớn như của Dickens hay Hemingway? Chẳng lẽ điều đó không làm cho ông bà thấy vui sướng đến muốn nhảy cẫng lên ư?” 

“Cũng không hẳn,” bà mẹ đáp: “tôi vốn không thích những đứa mọt sách. Một đứa con gái thì chỉ nên nghĩ đến chuyện làm sao cho trông thật đẹp để có thể kiếm được một thằng chồng tốt sau này. Nhan sắc quan trọng hơn là một mớ sách, cô Hunky ạ…” 

“Tên tôi là Honey.” cô Honey nói. 

“Cứ thử nhìn tôi xem,” bà Wormwood nói: “rồi nhìn lại chính cô xem. Cô chọn sách, còn tôi chọn nhan sắc.” 

Co Honey nhìn kỹ người đàn bà to béo với khuôn mặt phèn phẹt mỡ đang ngồi trước mặt mình. “Xin lỗi, bà vừa nói gì cơ?” cô hỏi. 

“Tôi nói cô chọn sách, còn tôi chọn nhan sắc.” bà Wormwood nói. “và cuối cùng thì ai trong chúng ta đã thành ra tốt hơn? Tất nhiên là tôi. Tôi đang ngồi trong một căn nhà đẹp đẽ với chồng là một doanh nhân vô cùng thành đạt, trong khi cô bị bóc lột sức lao động tại một trường tiểu học làng, dạy a b c cho rặt một lũ nhóc hư hỏng.” 

“Quá đúng luôn, cục cưng bé bỏng của anh.” ông Wormwood nói, nhìn vợ bằng một cái nhìn âu yếm đến mức một con mèo nhìn thấy cũng sẽ muốn phát bệnh. 

Cô Honey đã xác định rõ ràng rằng, nếu cô muốn đi đến đâu được với cuộc nói chuyện này thì cô phải nhất thiết không được mất bình tĩnh. “Đấy là tôi vẫn chưa nói hết,” cô tiếp tục. “Matilda, theo những gì tôi được thấy cho đến lúc này, còn đồng thời là một thiên tài về toán học. Cô bé có thể làm phép nhân những con số rất lớn trong đầu cô bé nhanh như chớp.” 

“Giỏi cái đấy thì để làm gì, khi người ta có thể dễ dàng mua một cái máy tính?” ông Wormwood nói. 

“Một đứa con gái sẽ không kiếm được chồng bằng cách học hành với cả thông minh.” bà Wormwood nói. “Cứ nhìn cái cô diễn viên trong phim kia thì biết.” bả nói, chỉ tay vào màn hình tivi, đang chiếu cảnh một cô gái ngực bự và một người đàn ông đang âu yếm ôm nhau dưới ánh trăng. “Cô nghĩ cô ta bẫy được chàng trai kia bằng cách nhân chia cộng trừ trước mặt anh ta đấy hả? Tất nhiên là không. Và giờ thì chàng trai kia sẽ sớm cưới cô ta, cô cứ chờ mà xem có đúng không, và rồi cô ta sẽ đến sống trong một biệt thự sang trọng, với quản gia và vô số kẻ hầu người hạ!” 

Cô Honey gần như không thể tin được những gì mình vừa nghe thấy. Cô đã nghe kể về những kiểu ba mẹ như thế này có đầy rẫy ở khắp mọi nơi, và những đứa con của họ rốt cục đều sớm bỏ học và trở thành tội phạm cả; nhưng cô vẫn rất sốc khi được gặp tận mặt những người như vậy bằng xương bằng thịt. 

“Vấn đề của bé Matilda bây giờ,” cô nói, tiếp tục cố gắng thêm một lần nữa. “là cô bé đã bỏ xa tất cả các bạn học cùng lứa xung quanh mình, đến mức thực sự đáng để cân nhắc cho cô bé được kèm học riêng theo cách đặc biệt. Tôi thực sự tin rằng với một phương pháp giảng dạy đúng đắn, cô bé có thể dễ dàng đạt tới trình độ Đại học chỉ trong khoảng hai đến ba năm.” 

“Đại học á?” ông Wormwood kêu to, nhảy dựng lên khỏi chiếc ghế bành của mình. “Ai lại muốn đi học đại học cơ chứ? Tất cả những thứ chúng học được ở đó chỉ toàn là những thói hư tật xấu!” 

“Hoàn toàn không phải như vậy,” cô Honey nói. “Nếu ông bị một cơn đau tim và phải gọi cho bác sĩ, thì vị bác sĩ đó sẽ phải là một người đã tốt nghiệp đại học. Nếu ông bị ai đó kiện vì đã bán cho họ một cái xe dỏm, ông sẽ phải nhờ đến luật sư, và vị luật sư đó cũng cần phải học qua trường đại học. Xin đừng có coi thường những người thông minh, thưa ông Wormwood. Nhưng tôi có thể thấy cuộc nói chuyện này của chúng ta sẽ không đi tới đâu được cả, phải không? Xin lỗi vì đã làm phiền ông bà vào lúc muộn thế này. Tôi xin phép.” Cô Honey nói rồi đứng dậy khỏi ghế và rời căn phòng. 

Ông Wormwood theo cô ra đến tận cửa và nói: “Thật quý hóa vì cô đã đến thăm, cô Hawkes. Hay là cô Harris nhỉ?” 

“Cả hai đều không phải,” cô Honey nói. “Nhưng thôi bỏ đi, đừng bận tâm.” Nói rồi cô quay mặt bước đi. 

_________________________________

[1] Đọc là “Câu-di Núc”, có nghĩa là “góc nhà ấm áp” 

[2] Đọc là “Nâu-di Cúc”, là cách đọc lái về âm của cụm từ “Cosy Nook”